Stadion Kaldeborn

Gestart door Joost, jan 19, 2008, 21:53:14

Vorige topic - Volgende topic

0 leden en 1 gast bekijken dit topic.

Joost

Wie met de trein Heerlen binnen komt gereden ziet vlak voor hij het station in rijd links een oude mijnschacht staan met de letters ON erop, Oranje Nassau. Naast de inmiddels gesloopte schoorstenen 'Lange Jan en Lange Lies'  markeert deze schacht het verleden en de basis van de stad.

Heerlen werd gesticht als Coriovallum door de Romeinen, de resten van een badhuis zijn er nog te vinden en daar vlakbij staat nog een oude routepaal. In de middeleeuwen werd voor het kleine dorpje een gigantische kerk gebouwd welke nog steeds in gebruik is. Bijna alle 10.000 inwoners konden rond 1850 plaatsnemen in de kerk. Enkele tientallen jaren later was het dorp in rep en roer, er waren kolen gevonden! Twee Zuid-Limburgse gebieden kwamen door de kolenwinning tot bloei. Dat waren de Westelijke Mijnstreek, met Geleen als centrale stad en staatsmijn Maurits en de Oostelijke Mijnstreek. Deze herbergde meer mijnen, de  staatsmijnen Wilhemina in Schaesberg, Hendrik in Brunssum, Emma in Hoensbroek en de particuliere Domniale en Willem-Sopha in Kerkrade, Julia en Laura in Eygelshoven en Oranje Nassua I t/m IV in Heerlen waar tevens het hoofdbureau van de Staatsmijnen was gehuisvest.

Na de tweede wereldoorlog schreeuwt Nederland om steenkolen, de maatschappijen bloeien als nooit tevoren en er is voor velen veel werk. Als centrum van de Oostelijke Mijnstreek groeit Heerlen als kool, van 10.000 naar 100.000 inwoners en waar Oostelijk Zuid-Limurg ooit een landelijk geheel was wordt het een verstedelijkt gebied waarin de nu nog bestaande gemeentegrenzen volstrekt verouderd zijn.

De mijnwerkers voetballen ook. Werkte je in Brunssum in de Hendrik dat zat je bij Limburgia. De Maurits uit Geleen had haar eigen voetbalclub en sportpark en vanuit de Domeniale rolde je zo het terrein van Bleijerheide op.

Werkte je niet in de mijn dan was de kans groot dat je werkte bij de Vascomij, dit bouwbedrijf was het kindje van Egidius Joosten. Deze Heerlenaar was de grondlegger van het betaalde voetbal in Nederland en richtte zijn eigen club op; Fortuna '54. Aangezien in Heerlen geen complex voorhanden was en alleen Geleen wilde meewerken werd het Maurtisstadion de thuishaven. Daar schitterden de grootste sterren en als ze niet in Limburg waren dan waren ze op reis door Europa als de voetbalversie van de Harlem Globetrotters.

Ook in Heerlen werd door Joosten de aanzet gegeven tot het oprichten van een maar door gebrek aan stadion moest het splinternieuwe Gemeentelijke Sportpark aan de Kaalheide in Kerkrade als thuishaven dienen. Rapid '54 plukte alle goede voetballers weg bij Bleijerheide maar fuseerde later met Juliana tot Rapid JC. Teleurgesteld vonden Bleijerheide en sv Kerkrade elkaar en gingen samen voort als Roda Sport.

Blijft over een centrumstad met meer inwoners dan de omliggende dorpen bijeen zonder sportstadion. Tevens de grootste Nederlandse stad zonder betaald voetbalorganisatie.

Al direct na het oprichten van de Heerlense Sportstichting in 1950 wordt er gefluisterd over een stadion in de gemeente. De plannen voor de aanleg van een sportpark fungeren echter jarenlang als begrotingslectuur. Maar, zo meldt het LD van 27 maart 1954, de ontwikkelingen in het Nederlandse Voetbal hebben deze plannen weer tot leven gewekt. Vooral het spelen van Rapid in Kerkrade doet veel pijn bij de Heerlense volksvertegenwoordigers.

Een klein jaar later is het zover, de Sportraad kondigt op 27 februari aan dat het sportpark en stadion er daadwerkelijk gaan komen. Als 25 juli de aankoop van gronden van de Oranje Nassaumijn word bevestigd kan de architect worden ingeschakeld. Het sportpark moet gaan komen op de Molenberg, aan de Kerkradraderweg in de Caumervallei. De gedupeerde staten keuren goed dat de gemeente fl. 750.000 aan het project besteden. De terreinen zullen circa tien velden gaan bevatten voor voetbal, volleybal, tennis en hockey. Tevens wordt er gedacht aan een bobsleebaan en sporthal. Het bouwbedrijf van Egidius Joosten krijgt de eer om het geheel te bouwen.

Begin januari 1957 is de kogel bijna helemaal door de kerk en als het door Heerlenaar GHM Holt  voorgestelde plan voor de indeling met gejuich wordt ontvangen. Pas op 2 augustus keurt de gemeenteraad het plan van de architect goed terwijl de voorbereidingen in dit geval de afgravingen al een jaar aan de gang zijn. Als eerste zal het speelveld worden klaargestoomd en pas daarna zullen de tribunes gebouwd worden. Ook komt nu ook voor het eerst de vraag naar boven, wie zal er in het stadion gaan voetballen? VVH '16 wordt hierbij als belangrijkste kandidaat gezien aangezien de centrumclub al jarenlang een vast onderkomen zoekt.


Het eerste plan van de architect

In 1959 verhuisd VVH '16 alvast naar een van de bijvelden van het stadion. Van datzelfde stadion staat dan nog geen paal overeind. Het waarom is onduidelijk maar pas in juni 1961 verschijnen er wederom berichten in de krant omtrent de bouw van het stadion. Dan wordt gemeld dat binnen een jaar het stadion gereed zal zijn.
In december 1961 wordt in het Limburgs Dagblad de tekening van het complex getoond waarvan het stadion het hoofdonderdeel moest worden. Ook wordt hier gesproken van een einddatum van de werkzaamheden. In juni 1962 moet het af zijn en de gemeente is in onderhandeling met twee verschillende eredivisieclubs om ze te verleiden om naar Heerlen te verhuizen.
Bij de bouw van het stadion is voor talloze onderdelen advies van de KNVB ingewonnen, het nieuwe stadion is daarmee na voltooiing een van de modernste in Nederland.

Voor het stadion is er gekozen om er geen sintelbaan in te leggen, hierdoor zouden de mensen dichter op het veld moeten zitten. Het is daarom ook vreemd te merken dat het een vierkant stadion is. In plaats van een sintelbaan wordt er namelijk een pad langs het veld gelegd, zodoende kunnen er ook muziekconcoursen en taptoes gehouden worden.


Op zaterdag 13 juli wordt er officieus geopend. Een grote sportdag waaraan Heerlense publiek mag meedoen vormt de opening. Er wordt gehandbalt, gehockeyed en met de KNVB is men in onderhandeling om een wedstrijd tussen Eredivisieploegen te laten plaatsvinden. Dat laatste gaat niet door en er wordt een Heerlense derby gespeeld.

Dan wordt het weer twee jaar rustig. Het stadion is nog een maal gastheer van de gemeentelijke sportdag maar verder staat het voornamelijk leeg. De tweede fase van de bouw van het complex houdt in dat er een tribune wordt gebouwd en dat de infrastructuur wordt afgemaakt. Het gaat een jaar duren en moet klaar zijn in juni 1965. Ruim tien jaar na de eerste serieuze plannen moet dan eindelijk het echte stadion klaar zijn. VVH '16 voetbalt inmiddels al sinds 1963 in het stadion.

Op 23 oktober 1964 maakt "De Nieuwe Limburger"  melding van de voltooiing van de overkapping van de tribune. Een week later worden de plannen voor de aanleg van een hoofdgebouw gepresenteerd. Het krijgt drie verdiepingen. Onderin 6 kleedkamers, daarboven een restaurantruimte met terras een direct toegang tot de tribune via een bruggetje. De kleedkamers dienen ook voor de andere nog steeds te realiseren complexen.


Het tweede plan


De voltooide tribune

In februari 1965 is te lezen dat de bouw van het fl. 200.000 kostende kleedkamergebouw flink opschiet, ook worden de aangepaste plannen getoond. In de derde fase van het bouwtraject dienen nu de andere velden te worden aangelegd

Op 29 april van dit jaar gaat dan werkelijk het stadion echt open. Fortuna '54 dat zijn einde nadert gaat oefenen tegen het Militair Elftal. De zittribune voor 1350 personen is dan voor het eerst volledig volzet.
Of deze wedstrijd ooit is doorgegaan blijft ongewis want op 25 juni 1965 kopt het LD: "Stadion in Heerlen spoedig in gebruik'  daarmee verwijzende naar de NATO-taptoe die er zal worden gehouden.


Het stadion kan in 1965 25.000 mensen huisvesten, wat opvalt is dat in alle krantenartikelen over het stadion dit als minimumcapaciteit wordt gebracht. Doordat het stadion is ondergegraven in een kuil en er alvast rekening mee is gehouden kan het eenvoudig worden uitgebreid tot 50.000 plaatsen.


Hier is te zien dat het kleedkamergebouw wordt gebouwd.

Het blijft wederom heel lang stil rond het stadion, en stuitte ik op volgend artikel:

'Bestaansrecht profclub niet bewezen'
' In antwoord op vragen van raadsleden zeggen B en W van Heerlen dat het bestaansrecht van profvoetbal in Heerlen op het niveau van de Eredivisie nog lang niet bewezen is.'
'Weliswaar trokken voetbalwedstrijden van niveau in het stadion Kaldeborn een redelijk aantal bezoekers, maar dit aantal was van dien aard dat de vraag blijft of de organisatoren van deze evenementen (met name Standaard Luik – PSV) het experiment zullen herhalen'
Volgens het college van Heerlen mag onder de in Zuid-Limburg al vele jaren bestaande semiprof-voetbalsituatie de vestiging van een club in Heerlen alleen voortvloeien uit de noodzakelijke of voor een deel verplichte sanering. Ook vinden B en W dat de aanwezigheid van een club van belang is voor een veel groter woongebied dan dat van Heerlen en directe omgeving. Thuiswedstrijden van een dergelijke club moeten gespeeld worden waar dit zakelijk gezien het meest verantwoord is. Het college belooft wel te onderzoeken op welke wijze de toeschouwerscapaciteit van het sportpark Kaldeborn kan worden benut.'

Tot zover de officiele berichtgeving.

In 1967 werd voetbalvereniging Vrusschemig in de armen van VVH '16 gedreven bij gebrek aan veld. De twee fuseerden samen tot Heerlen Sport en die club bespeelde jarenlang het stadion. Tevens was er vele jaren een jeugdtoernooi genaamd het Zwaluwentoernooi. Ook de limburgse afdeling van de KNVB was zeer in zijn nopjes met het stadion, het werd jaarlijks veelvuldig gebruikt om beslissingswedstrijden tussen de amateurs te laten spelen. Zulke wedstrijden trekken veel publiek en daarvoor was het stadion uitermate geschikt.

Of er van de verdere plannen nog iets terecht is gekomen is niet helemaal duidelijk. Waar de sintelbaan geprojecteerd was liggen nu enkele tennisbanen en op het deel waar het honkbalveld moest komen liggen nu drie tennishallen en is een kleiner veld over waar de korfbalclub speelde en waar de cricketclub nu speelt. De oefenvelden voor het voetbal liggen er wel nog steeds maar dat het hockeyveld er ooit geweest is waag ik te betwijfelen. Waarschijnlijk hebben de hockeyers toen het voetbal in het stadion werd gespeeld de oefenvelden mogen gebruiken. In de jaren 80 hebben ze geruild en zijn er in het stadion twee kunstgrasvelden voor het hockey gebouwd.
Tevens is erin 1971 een grote sporthal verrezen op het terrein, deze werd gebruikt door de naastgelegen politieschool en door volleybal en basketbalclubs. In 1983 speelden de volleybalsters er zelfs nog een keer europacup.

Blijft over de vraag of de gemeente niet helemaal gek was om zo'n complex aan te leggen dat nooit heeft mogen dienen voor waar het toe diende en dat nooit ten volle is gebruikt. Ik denk niet dat de gemeente een enorme flater heeft geslagen. In 1954 en ook nog in 1960 was voetbal immens populair en een stad als Heerlen is groot genoeg om een profclub te herbergen, het ging echter mis toen de kolen niet meer nodig bleken en de regio in een vrije val raakten. Ruim 80% van de beroepsbevolking waswerkzaam in de industrie die direct of indirect iets te maken had met de winning van kolen. Nadat den Uyl de laatste staatsmijn kwam sluiten is er nooit meer vervangend werk geweest voor de inwoners, dit kwam mede doordat het geld dat naar Limburg werd gesluisd ter compensatie nooit in de mijnstreken terecht is gekomen.

Wel is de gemeente vijf jaar te laat geweest. Had namelijk Heerlenaar Egidius Joosten in 1954 in Heerlen zo'n stadion voorhanden dan hadden Fortuna '54 en Rapid '54 nooit bestaan en was hij een profclub begonnen in Heerlen. Wat er dan was gebeurt met Sittardia, Belijerheide, Juliana en sv Kerkrade is niet te voorspellen.

Mijn persoonlijke band met het stadion
Het stadion ligt in de wijk waar ik woon dus je slaat er nauwelijks acht op. Vroeger klommen wij altijd onder het hek door om op het hockeyveld te gaan voetballen, de doeltjes hadden mooie afmetingen. Later, op de middelbare school gebruikten we het stadion zelfs officieel. Onze buitensport werd namelijk beoefend op een groot bijveld, wij gebruikten daarvoor de kleedkamers van het stadion.


hgrm

Wat is er met de tribune gebeurd? Toen ik over de hekken klom om een kijkje te gaan nemen, was er alleen nog een hoop terracing te zien en was er geen spoor meer van de tribune.
Laatste nieuwe stadion (516): De Groote Wielen - Rosmalen

Hugo

Citaat van: Breda op mei 29, 2009, 18:39:31
Met wat vertraging: twee foto's van zonovergoten tribunes, begin mei 2009. Jammer van die hockeyvelden die er nu liggen; deze mooie tribunes verdienen beter.
Wat bedoel je precies met de laatste zin? Het is toch al mooi dat het stadion nog wordt gebruikt als sportaccomodatie?

Citaat van: hgrm op jan 19, 2008, 23:54:04
Wat is er met de tribune gebeurd? Toen ik over de hekken klom om een kijkje te gaan nemen, was er alleen nog een hoop terracing te zien en was er geen spoor meer van de tribune.
Ik neem aan dat je met "tribune" het overdekte gedeelte bedoeld? De tweede foto van Breda is het gedeelte wat ooit overdekt was. Je kan duidelijk de muurtjes zien waar de zijkanten van de overkapping op rusten. Volgens mij is ook nog zichtbaar waar ooit de kolommen stonden.

Joost

Citaat van: Breda op mei 30, 2009, 00:08:35
Ik zou graag een voetbalwedstrijd in dit stadion hebben bijgewoond, maar ben daarvoor geloof ik een jaar of 25 te laat.
Het valt mee, slechts 23.

Joost

Breaking News.

Roda J.C. v S.V.V. van 17 Januari 1966 werd gespeeld in Stadion Kaldeborn vanwege de slechte staat van het veld op Kaalheide.

Joost

Citaat van: Breda op dec 24, 2009, 01:24:05
Hoe heb je dat ontdekt?
We zijn momenteel bezig het wedstrijdarchief van Roda te completeren. Met behulp van het archief van de Leeuwarder Courant had ik al heel wat datums, toeschouwersaantallen en spelers van duels in de Eerste en Tweede Divisie kunnen achterhalen. Soms hebben ook zij echter een gat in hun archief en zodoende miste ik nog de datum van 4 duels in Tweede Divisie. Gisteren daarom weer eens het stadsarchief ingedoken om de lokale kranten er op na te slaan en er puur per toeval achtergekomen. Er stond die 17e januari een prachtige kop; 'Roda wint in Heerlens sportpark'. Eerder die week stond het hoe en waarom gedrukt.

Joost

Citaat van: Breda op dec 24, 2009, 10:37:18
Mooi speurwerk! Ik kan me je opwinding bij zo'n ontdekking helemaal voorstellen. Wie zijn 'we' overigens?

Inderdaad, ik was er ook helemaal enthousiast over :)

'we'  zijn een meisje dat de technische kant van het verhaal doet en ik die de gegevens bij elkaar schraapt en categoriseer. Momenteel heb ik van alle beker, competitie en Europese wedstrijden het stadion en de datum. Opstelling heb ik alleen nog van alle Eredivisiewedstrijden. Het leukste is de toevallige ontdekking, zo wist ik tot 3 weken geleden helemaal niet dat Roda Intertoto heeft gespeeld in 1980 en 1985 en van de Europese Zomercompetitie in 1978. Gekste wat ik heb gevonden was een oefenpotje tegen Hapoel Beer Sheva in 1975, dezelfde ploeg die we 22 jaar later met 10-0 oprolden in de Europacup.

Joost

Citaat van: Breda op dec 24, 2009, 12:04:29
Werken jullie aan een boek over Roda?

Nee, puur een interactieve database. Het wedstrijdarchief van www.detrouwehonden.nl is een inspirator bijvoorbeeld.

Mo_Kerkrade

Joost, hoe ziet de tijdsplanning eruit? Is dit iets wat met Roda gedeeld wordt? Ik neem aan dat ze medewerking verlenen (if not, please let me know) Ga je hier een aparte site voor inrichten?

Joost

Ik viel zojuist van verbazing van mijn stoel. Het stuk dat ik heb geschreven staat bijna letterlijk in het Limburgs Dagblad van vandaag. Zonder enige bronvermelding maar wel met exact dezelfde opbouw, dezelfde details en wetenswaardigheden.

TeeZee

Staat er ook bij wie het van jou heeft overgeschreven?

Joost

Citaat van: TeeZee op dec 28, 2010, 12:49:53
Staat er ook bij wie het van jou heeft overgeschreven?

Ja. En de redacteur is met vakantie en neemt volgende week contact met me op.

TeeZee

Wel heel opmerkelijk. Ik ben benieuwd of het plagiaat is of toeval.

Joost

Citaat van: TeeZee op dec 28, 2010, 13:47:04
Wel heel opmerkelijk. Ik ben benieuwd of het plagiaat is of toeval.

Ik zal het je eens e-mailen.

stadiongebod

#14
Had een tweet gemaakt van het bericht en las toen je topic waarna ik er nog een tweet van heb gemaakt. Bedenkelijk als een redacteur zo makkelijk is met CTRL+C en CTRL+V.