Oorsprong rivaliteit MVV-Roda JC

Gestart door Jehoentelaar, mei 22, 2017, 23:50:33

Vorige topic - Volgende topic

0 leden en 1 gast bekijken dit topic.

Jehoentelaar

Beste allen,

Met de beladen derby's van het zuiden voor de deur heb ik als redacteur van Roda JC Live ineens een drukke (en spannende) week voor de boeg. Om het tweeluik goed voor te bereiden wil ik last-minute een artikeltje bouwen over de oorsprong van de rivaliteit tussen de twee clubs. Dan natuurlijk niet het geharrewar van ultra's en dergelijke, maar de diepere betekenis (mocht die er zijn) en geschiedenis van het onderlinge treffen. Uiteraard ben ik zelf driftig op zoek naar betrouwbare informatie hieromtrent, maar gezien de grote hoeveelheid voetbalkennis hier wil ik graag vragen of er mensen zijn die mij nog wat verder op weg kunnen helpen. Hoewel onze website geel-zwart gekleurd is, wil ik er een objectief en neutraal stukje van maken. :-)

Groeten,

Jehoentelaar
Waar een wil is, is een vinck.

Instagram: @groundhopperjehoentelaar

Joost

#1
Best een moeilijke vraag. Jaloezie is denk ik het kernwoord in het geheel.

MVV is als club geëvolueerd. Het was de club de van de provinciale chauvinistische bourgeoisie maar is langzaam overgenomen door de arbeiders. De Maastrichtse elite heeft in dd loop der jaren steeds meer haar neus opgetrokken voor de club door gebrek aan sportief succes.

Roda is altijd een club van arbeiders geweest, de regio ken ook geen echte sociale bovenlaag meer. Voor zover die er was in de hoogtijdagen van de mijnen was die ook meer geïnteresseerd in Fortuna '54 dat is opgericht door een Heerlenaar.

Vanuit Roda is het vooral een diepgewortelde haat tegen alles uit de besturende hoofdstad. Daarin kun je een parallel trekken richting de veel proteststemmen uit de regio bij Kamerverkiezingen. Mvv trok decennia lang haar neus op voor Roda maar is jaloers op de manier waarop Roda haar sportief voorbijgestreefd is.

hgrm

Heeft het er niet ook mee te maken dat Maastricht sinds de 17e eeuw een vestingstad is geweest onder Hollands bestuur (ter verdediging van de Maasvallei tegen indringers (i.c. de Fransen) uit het zuiden) en dat het Mergelland en de Mijnstreek bestuurlijk en cultureel meer aansluiting had met de omliggende gebieden in het (huidige) België en Duitsland.
Laatste nieuwe stadion (516): De Groote Wielen - Rosmalen

Jehoentelaar

Een relatie à la stad versus omliggend gebied neigde ik zelf al naar, maar daarin zijn uiteraard verschillende varianten mogelijk. Wat ik bij de onderlinge ontmoetingen in 2014/15 merkte was de negativiteit vanuit het MVV-kamp naar Limburgse uitingen als de vlag en het volkslied. Het is echter lastig in te schatten in hoeverre dit vanuit de toenmalige ultrabeweging van MVV kwam en hoeverre dit daadwerkelijk een rol speelt in de geschiedenis van de rivaliteit.

Een factor die ik elders meekreeg is de verschuiving van het economische zwaartepunt van de regio van de mijnstreek naar de provinciehoofdstad.
Waar een wil is, is een vinck.

Instagram: @groundhopperjehoentelaar

San Paolo

Citaat van: Jehoentelaar op mei 23, 2017, 14:34:14
Een relatie à la stad versus omliggend gebied neigde ik zelf al naar, maar daarin zijn uiteraard verschillende varianten mogelijk. Wat ik bij de onderlinge ontmoetingen in 2014/15 merkte was de negativiteit vanuit het MVV-kamp naar Limburgse uitingen als de vlag en het volkslied. Het is echter lastig in te schatten in hoeverre dit vanuit de toenmalige ultrabeweging van MVV kwam en hoeverre dit daadwerkelijk een rol speelt in de geschiedenis van de rivaliteit.

Een factor die ik elders meekreeg is de verschuiving van het economische zwaartepunt van de regio van de mijnstreek naar de provinciehoofdstad.

Dit laatste zou goed kunnen. Na de sluiting van de mijnen is er overigens door Heerlen en omgeving te weinig gelobbyd voor o.a. een academisch ziekenhuis en een universiteit. In Maastricht is dit echter wel gebeurd waardoor de stad toch wel een impuls heeft gekregen (dit heb ik ooit op L1 radio gehoord rondom het jaar van de mijnen). Heerlen moest het doen met het CBS.

Joost

Citaat van: hgrm op mei 23, 2017, 10:19:36
Heeft het er niet ook mee te maken dat Maastricht sinds de 17e eeuw een vestingstad is geweest onder Hollands bestuur (ter verdediging van de Maasvallei tegen indringers (i.c. de Fransen) uit het zuiden) en dat het Mergelland en de Mijnstreek bestuurlijk en cultureel meer aansluiting had met de omliggende gebieden in het (huidige) België en Duitsland.

Hoewel je de restanten hiervan nog wel degelijk ziet als je ze kent denk ik dat dit wellicht wat te lang geleden is. De mensen die dit nog meegemaakt hebben zijn allen allang overleden.

Joost

#6
Citaat van: Jehoentelaar op mei 23, 2017, 14:34:14
Een relatie à la stad versus omliggend gebied neigde ik zelf al naar, maar daarin zijn uiteraard verschillende varianten mogelijk. Wat ik bij de onderlinge ontmoetingen in 2014/15 merkte was de negativiteit vanuit het MVV-kamp naar Limburgse uitingen als de vlag en het volkslied. Het is echter lastig in te schatten in hoeverre dit vanuit de toenmalige ultrabeweging van MVV kwam en hoeverre dit daadwerkelijk een rol speelt in de geschiedenis van de rivaliteit.

Roda heeft het Limburgs volkslied omarmt halverwege de jaren 90. Als tegenbeweging is MVV het Maastrichtse lied gaan spelen.

Citaat van: Jehoentelaar op mei 23, 2017, 14:34:14Een factor die ik elders meekreeg is de verschuiving van het economische zwaartepunt van de regio van de mijnstreek naar de provinciehoofdstad.

Citaat van: San Paolo op mei 23, 2017, 15:41:02
Dit laatste zou goed kunnen. Na de sluiting van de mijnen is er overigens door Heerlen en omgeving te weinig gelobbyd voor o.a. een academisch ziekenhuis en een universiteit. In Maastricht is dit echter wel gebeurd waardoor de stad toch wel een impuls heeft gekregen (dit heb ik ooit op L1 radio gehoord rondom het jaar van de mijnen). Heerlen moest het doen met het CBS.

Daar zit een diepere achtergrond achter die ik eigenlijk achterwege had willen lagen en onder een grote noemer had willen laten vallen maar vooruit.

In de tweede helft van de 19e eeuw was Maastricht een echte fabrieksstad. De Oostelijke Mijnstreek was een groen, heuvelachtig gebied met enkel kleine dorpen. Met ook slechte verbindingen richting de rest van Nederland.

De Maastrichtse industrie kwam in die jaren stil te staan en de stad verpauperde. De arbeidsomstandigheden waren er dramatisch en er was veel kinderarbeid. De situatie daar heeft een enorme rol gespeeld in het verbod op kinderarbeid in Nederland.

Aan de andere kan van Zuid-Limburg werd al eeuwenlang steenkool gewonnen maar steeg de vraag eind 19e eeuw explosief. Arbeiders uit alle windstreken, dus ook Maastricht, trokken naar de Mijnstreek die daardoor explosief groeide.
Binnen 1 generatie transformeerde de streek van agrarisch naar industrieel. Hoewel werken in de mijn zwaar was waren was de financiele vergoeding goed.

De Oostelijke Mijnstreek werd dus binnen enkele decennia het economisch epicentrum terwijl Maastricht verpauperd achterbleef als bestuurlijk centrum.

Toen in de jaren 60 de mijnen dichtgingen is er veel geld gepompt naar Limburg ter compensatie. Allerlei instellingen werden bijvoorbeeld ook verhuist zoals het ABP en het CBS. Het grote geld kwam echter terecht op het Provinciehuis waar Maastrichtse bestuurders zich er over ontfermden.

Het geld dat bestemd was voor het creeren van nieuwe werkgelegenheid in de Mijnstreken is gebruikt voor het opknappen van de stad Maastricht en het bouwen van het congresscentrum MECC.

Ook de universiteit kwam daar terecht maar dat ligt net anders. Maastricht was al decennialang in de race voor een Universiteit en greep in 1947 bijvoorbeeld naast de technische faculteit die in Eindhoven terechtkwam. Toen er in de jaren 60 plaats was voor een nieuwe medische faculteit is deze aan Maastricht gegund ter compensatie van de mijnsluiting. Een andere Limburgse stad was geen optie, het werd Maastricht of een andere plaats in Nederland.

Het grote probleem echter achter die toewijzing is dat het een medische faculteit betrof terwijl de Oostelijke Mijnstreek bulkte van de technische kennis. Daardoor volgde een exodus aan technische kennis uit de Mijnstreek terwijl Maastricht juist opbloeide met nieuwe, veelal import, studenten en kennis.



Joost

Ik vergeet nog een paar dingen die het ook gelijk weer voetbalgerelateerd maken.

Ricaliteit was er altijd al tussen de oude stad (Kerkrade) en nieuwe stad (Heerlen). Kerkrade kent de oorsprong van de mijnbouw in Nederland bij Rolduc. Daaruit is de Dominiale Mijn ontstaan dat onder Kerkrade ontginde. De Nederlandse Staat richte de Staatsmijnen op die zich in Heerlen vestigden en veel groter worden. Heerlen werd daardoor in sneltreinvaart de centrumplaats in een nieuw verstedelijkt gebied.

Die rivaliteit zie je nog steeds nu bijvoorbeeld de gemeente Landgraaf zich blijft verzetten tegen een herindeling en fusie met Heerlen.

Heerlen kende geen voetbalhistorie, Kerkrade wel. Om die achterstand in te halen werd er een profclub opgericht. Fortuna'54, die gingen bij gebrek aan stadion echter in Geleen spelen. Een aantal maanden later werd RAPID '54 opgericht door Heerlenaren maar die moest uitwijken naar Kerkrade wegens gebrek aan stadion.

Rapid JC en Roda Sport, later Roda JC bleven altijd echte Kerkraadse clubs. Van echte rivaliteit met MVV was nauwelijks sprake. Dat is pas gekomen in de jaren 70 toen de clubs zich sportief konden meten en de Mijnstreekbewoners steeds bozer werden op Maastricht.

Ik denk dat je pas in de jaren 90 echt er van kunt spreken dat Roda de club van de hele Oostelijke Mijnstreek is. Je ziet ook dat de jongere generatie de rivaliteit tussen Heerlen en Kerkrade niet meer kent.

Doordat Roda MVV sportief ver voorbij is gegaan de laatste 25 jaar is de haat vanuitMaastricht juist tot echte wasdom gekomen. Bij Roda is de haat minder en anders van aard.

Overigens is die vriendjespolitiek zoals gemeld in de vorige post nog steeds gemeengoed in Limburg. Niet voor niets werd Jos van Rey in Roermond bij de laatste verkiezingen de grote winnaar, ook denk ik dat er geen andere regio is waar op de slotdagen van het amateurvoetbal zoveel duels verkocht worden.

Koning Kriel

Kunnen we niet een forumdraadje van meer van zulke rivaliteiten maken. Wat een interessante informatie allemaal.

Het jammere is natuurlijk dat bijna niemand van de Roda jc of MVV supporters op de hoogte is van deze informatie. Ik moet zelf ook bekennen dat ik niet precies zou weten waar de rivaliteit tussen Willem II en nac vandaan komt.

San Paolo

Citaat van: Joost op mei 24, 2017, 00:20:05
Overigens is die vriendjespolitiek zoals gemeld in de vorige post nog steeds gemeengoed in Limburg. Niet voor niets werd Jos van Rey in Roermond bij de laatste verkiezingen de grote winnaar, ook denk ik dat er geen andere regio is waar op de slotdagen van het amateurvoetbal zoveel duels verkocht worden.

Nu heeft kwestie Jos van Rey er ook mee te maken dat hij gewoon heel veel goeds voor Roermond heeft gedaan. De stad heeft de laatste 20 jaar een heel positieve ontwikkeling doorstaan. Grotendeels te danken aan de inzet van Jos van Rey. Dat dit niet allemaal via de reguliere weg is gebeurd zien de inwoners graag door de vingers.

hgrm

Citaat van: Joost op mei 24, 2017, 00:20:05
Heerlen kende geen voetbalhistorie, Kerkrade wel. Om die achterstand in te halen werd er een profclub opgericht. Fortuna'54, die gingen bij gebrek aan stadion echter in Geleen spelen. Een aantal maanden later werd RAPID '54 opgericht door Heerlenaren maar die moest uitwijken naar Kerkrade wegens gebrek aan stadion.

En Stadion Kaldenborn dan? Of is dat pas later gebouwd?
Laatste nieuwe stadion (516): De Groote Wielen - Rosmalen

Joost

Citaat van: hgrm op mei 24, 2017, 09:56:07
En Stadion Kaldenborn dan? Of is dat pas later gebouwd?

De plannen daarvoor waren er wel maar het is pas 10 jaar later gereedgekomen.

Jehoentelaar

Bedankt voor de reacties! Heel interessant, vooral van Joost, om te lezen over de economische ontwikkelingen in de regio. In het artikeltje heb ik getracht dit zo bondig mogelijk te formuleren en het enigszins te richten op de voetballerij. Het resultaat is hier te vinden. Eventuele verdere opmerkingen c.q. correcties zijn altijd welkom!
Waar een wil is, is een vinck.

Instagram: @groundhopperjehoentelaar

De publiekswissel

Bestel hier het boek: "Plavi, voetbalmania op de Balkan":
https://depubliekswissel.com/PLAVI/

Jef400

Joost. Het is me weer een genoegen dit te mogen lezen.