Het begin - van 83 naar 40In het laatste seizoen van de Regionalliga, 1973/64 als tweede niveau telden de vijf afdelingen samen 83 clubs. Het seizoen erop zou de 2. Bundesliga met 40 teams (twee keer 20) van start gaan. Dat betekende dus meer dan een halvering van het aantal clubs. Om dit in goede banen te leiden, had de DFB een systeem bedacht waarbij werd gekeken naar de eindstanden van de afgelopen vijf seizoenen: hoe hoger de club was geëindigd, hoe meer punten dat opleverde. Recente seizoenen telden zwaarder dan eerdere seizoenen.
Op grond van deze ranglijst, de
Fünfjahreswertung, werd bepaald wie er in de 2. Bundesliga terecht kwamen. De ranglijst werd per afdeling opgemaakt.
- De twee degradanten uit de Bundesliga.
- De acht deelnemers aan de promotiepoules die niet naar de Bundesliga waren gepromoveerd. Aan de promotiepoules mochten de vijf kampioenen en de vijf per afdeling (daarna) als hoogst geëindigde clubs in de Fünfjahreswertung
- Nog een aantal clubs uit de Fünfjahrerswertung, waarbij het aantal afhankelijk was van de afdeling: Berlijn: 0, Noord: 5, West: 9, Zuidwest: 5, Zuid: 11
Verder gold er dat clubs in 1973/74 deel moesten uitmaken van de Regionalliga en niet op een degradatieplaats geëindigd mochten zijn en dat ze moesten voldoen aan licentievoorwaarden.
De verschillende aantallen werden gemotiveerd door de relatieve grootte van de regio's. Hierdoor kon het voorkomen dat de nummer 3 van Berlijn niet naar de 2. Bundesliga ging terwijl er uit Zuid maar 5 van de 18 clubs
niet promoveerden.
In tegenstelling tot de vorming van de Bundesliga, die gepaard ging met het nodige politieke gekonkel, werd het kwalificatieproces vrij geruisloos door iedereen geaccepteerd.
De 40 clubs die het redden, werden verdeeld in twee poules: Noord en Zuid. Het voert wat te ver om alle 40 clubs op te sommen, maar toch een aantal namen om aan te geven dat de 2. Bundesliga goed bezet was: de huidige Bundesligisten Hannover 96, Borussia Dortmund, Wolfsburg, 1. FC Nürnberg, FSV Mainz en Augsburg waren er allemaal bij in het eerste jaar. Daarnaast natuurlijk ook een aantal clubs die nu diep zijn weggezakt zoals 1.FC Mülheim-Styrum, HSV Barmbeck-Uhlenhorst, VfR Heilbronn en VfR Mannheim.
Met de start van de nieuwe competitie veranderde ook de promotieregeling naar de Bundesliga: vanaf 1974/75 degradeerden er drie clubs rechtstreeks naar de 2. Bundesliga. De twee kampioenen en de winnaar van promotiewedstrijden tussen de nummers twee van de 2. Bundesliga promoveerden.
De structuur onder de 2. Bundesliga was nog niet helemaal uitgekristalliseerd. De vijf Regionalligen, die het tweede niveau vormden, werden opgeheven zodat de hoogste niveaus van de verschillende
Landesverbände gezamenlijk het 3e niveau gingen vormen. In die tijd (nog zonder de ex-DDR) waren er 17 van die Landesverbände die dus allemaal een eigen piramide hadden. Alleen in het noorden werkten vier regio's samen (Hamburg, Bremen, Niedersachsen, Schleswig-Holstein) in een gezamenlijke Oberliga, de facto de voortzetting van de oude Regionalliga Nord.
Om een kort verhaal lang te maken: met 8 beschikbare plaatsen (4 degradanten uit elke 2. Bundesliga-poule) voor 15 gegadigden (14 kampioenen van niveau-3-competities + de nummer 2 van de Oberliga Nord) was er nog steeds een promotiecompetitie nodig, iets wat tot en met de invoering van de nieuwe Regionalliga in 1994 zou zou blijven. Overigens promoveerden de kampioenen uit Hessen en Bayern wel rechtstreeks, vanwege de grootte van de regio.